باتوجه‌به گسترده‌تر شدن سطح استفاده‌ی مردم از بلاک‌چین‌ها و از طرفی تعدد اون‌ها تو بازارهای کریپتویی، سؤالی که ممکنه ذهن خیلی از افراد رو درگیر کنه، اینه که روی کدوم «بلاکچین» سرمایه‌گذاری کنیم بهتره؟
در این مقاله توضیح مختصری از ویژگی بلاکچین خوب خواهیم داد و هر کدوم رو مورد بررسی قرار می‌دیم
ویژگی بلاکچین خوب چیه؟
خب همونطور که می‌دونید بلاکچین یه فناوری ثبت تراکنش‌ها و اطلاعاته که برای پشتیبانی از ارزهای دیجیتالی مثل بیتکوین ایجاد شد، اما امروزه تو انواع مختلفی از برنامه‌ها و صنایع به کار می‌ره. این تکنولوژی یه روش امن برای ثبت تاریخچه‌ی تراکنش‌هاست که بدون نیاز به واسطه‌های مرکزی مثل بانک‌ها یا مؤسسات مالی عمل می‌کنه.
به زبان ساده، بلاکچین یه سلسله‌مراتب از بلاک‌هاست؛ هر بلاک حاوی یه مجموعه از تراکنش‌ها و داده‌هاست. این بلاک‌ها به‌صورت متوالی به همدیگه متصل می‌شن تا یه زنجیره ایجاد کنن. هر تراکنش تو یه بلاک با تأیید معتبرها شبکه (که به‌عنوان ماینرها شناخته می‌شن) به بلاک اضافه می‌شه. این تراکنش‌ها با استفاده از الگوریتم‌های رمزنگاری امن نگهداری می‌شن و نمی‌شه به‌راحتی اونا رو تغییر داد.
بلاکچین به‌عنوان یه دفتر رسمی دیجیتال عمل می‌کنه و تمامی تراکنش‌ها و تغییرات توی اون به‌صورت عمومی قابل‌دسترسی هستن. این ویژگی باعث اعتماد و شفافیت بیشتر تو معاملات می‌شه.
بلاکچین امکان اجرای قراردادهای هوش مصنوعی به اسم «قراردادهای هوشمند» (smart contracts) رو هم فراهم می‌کنه که به‌صورت خودکار تراکنش‌ها رو انجام می‌ده و بدون نیاز به واسطه‌های انسانی اجرا می‌شن.
بلاکچین یه تکنولوژی نوآورانه‌ست که تراکنش‌ها رو امن و شفاف می‌کنه و از اون تو انواع حوزه‌ها مثل ارزهای دیجیتال، زنجیره تأمین، حکومت الکترونیک، و خیلی از صنایع دیگه بهره می‌برن.
به‌طورکلی کیفیت یه بلاکچین رو وجود 3 رکن اصلی مشخص می‌کنه. به نسبت اینکه تو هر بلاکچین، این سه ضلع بدون ایراد وجود داشته باشن، بلاکچین کاربردی‌تری داریم که به‌اصطلاح بهشون می‌گن «مثلث Trilemma»
در ادامه این سه ضلع رو بیشتر مورد برسی قرار می‌دیم، پس تا آخر این مقاله همراهمون باشید.
Trilemma Triangle
امنیت (security)
اولین ضلع و مهم‌ترین رکن یه بلاکچین میزان امنیت اونه! هر بلاک تو بلاکچین به‌صورت هش رمزنگاری می‌شه و هر بلاکچین به‌صورت زنجیری به بلاکچین قبلی خودش متصله و درصورتی‌که یکی از این بلاک‌ها به‌صورت مجاز رمزگشایی نشن، اطلاعات اون‌ها قابل‌استفاده نیست.
هر چه‌قدر فرایند رمزنگاری قوی‌تر باشه، سطح خطراتی از قبیل تقلب، تغییر غیرمجاز و هک‌شدن بلاک‌ها کم‌تر می‌شه.
-
مقیاس‌پذیری (scalablity)
رکن دوم، مقیاس‌پذیر بودن بلاک‌چینه!
به زبون ساده، مقیاس‌پذیر بودن یعنی هر چقدر تو یه شبکه، تراکنش‌های اون واحد زیاد باشن، هیج خللی تو سرعت و کارایی پیش نیاد و تراکنش‌ها به سرانجام برسن.
یکی از ویژگی‌های بلاکچین خوب، بالابودن tps یا همون میزان سرعت تراکنش‌های اونه.
اما عملاً بالابردن مقیاس‌پذیری در بلاکچین کار آسونی نیست و کلی موانع سر راه اون وجود داره.
همونطور که می‌دونید بلاکچین یه دفتریه که متمرکز نیست و توزیع شده و همه‌ی نودهای شبکه برای تأیید تراکنش نیاز دارن به اجماع و تأیید نهایی برسن و درنتیجه همه‌ی اینا این فرایند اجماع نودهاست که کار توسعه‌دهنده‌ها رو برای افزایش مقیاس‌پذیری سخت می‌کنه.
در نتیجه هر چقدر تعداد نودها بیشتر باشه، فرایند به اجماع رسیدن و تأیید طولانی تره و برعکس.
اما هرچه قدر تعداد نودها کم‌تر باشه، سرعت غیرمتمرکز بودنش کم می‌شه؛ در نتیجه امنیتش راحت‌تر دچار اختلال می‌شه و چالش اصلی توسعه‌دهنده‌های بلاک‌چین‌ها ایجاد بالانس بین این‌هاست.
-
غیرمتمرکز بودن (decentralized)
و برسیم به رکن آخر که درواقع می‌شه گفت ماهیت یه بلاک‌چینه؛ «غیرمتمرکز بودن»
هر چه‌قدر تعداد نودهای یه بلاکچین بیشتر باشه، شبکه‌ی توزیع‌شده‌تری داریم و این موضوع تو هر بلاکچینی متغیر به نسبت نودهاییه که توش فعالیت دارن.
چگونه بین این سه تا توازن ایجاد کنیم؟
ما هیچ‌وقت توانایی ساخت یه بلاکچین سریع‌تر از یه پایگاه‌داده‌ی سنتی که روی یه سرور اجرا می‌شه رو نخواهیم داشت. سؤال اینه که چه میزان از سرعت رو می‌تونیم فدا کنیم؟
اگر می‌خواید بلاکچین خودتون و تا حد ممکن از نظر فناوری، در برابر حملات مقاوم کنید، باید اثبات کار رو به‌عنوان الگوریتم اجماع انتخاب کنید. تو یه سیستم اثبات کار، نودها باید قبل از اضافه‌شدن بلاک به زنجیره، میزان زیادی انرژی محاسباتی (الکتریسیته) مصرف کنن. این یه فرایند زمان‌بره، بنابراین زنجیره‌های اثبات کار هیچ‌وقت قادر به رقابت تو سرعت نخواهند بود. این یه ایراد محسوب نمی‌شه؛ چرا که به طراحی مکانیزم ارتباط داره و بیتکوین توان عملیاتی شبکه رو در اولویت قرار نمی‌ده.
سازوکارهای دیگه‌ی اجماع، مثل اثبات سهام، اثبات سهام نمایندگی شده، اثبات اعتبار و غیره به طور قابل‌ملاحظه‌ای سریع‌تر از مکانیزم‌های اثبات کاره. شما قادر به اجرای عملیات معنادار و قابل‌توجهی روی بلاکچینی با توان ۷ تراکنش در ثانیه، مثل بیتکوین نیستید، اما تفاوت بین هزار یا ۱۵ هزار تراکنش در ثانیه به بیشتر کاربردهای تجاری مربوط نمی‌شه. هزار تراکنش در ثانیه احتمالاً به‌اندازه‌ی کافی سریعه!
بلاک‌چین‌های غیر اثبات کار باید بین امنیت و تمرکززدایی تعادل ایجاد کنن و هیچ جای تعجب نیست که تمایل به صرف‌نظرکردن از تمرکززدایی داشته باشن، چون‌که درنهایت هیچ‌کسی قصد ساختن یه بلاکچین آسیب‌پذیر رو نداره. هیچ راه‌حل کاملی وجود نداره و اولویت‌های شخصی هم مثل اهداف استفاده اهمیت زیادی دارن.
به همه‌ی این دلیل‌هایی که بهشون اشاره کردیم، این سه‌راه تو هر بلاکچین بسیار قابل‌تأمل و قابل‌توجهه؛ پس با به‌دست‌آوردن اطلاعات و دیتاهای لازم دراین‌خصوص، می‌شه یه بلاکچین قوی و آینده‌دار رو شناسایی و برای سرمایه‌گذاری، انتخابش کنیم.
ممنون که تا آخر این مطلب همراهمون بودین 🙂
